NIEPŁACONY RACHUNEK

23 grudnia 2013

Na anglojęzycznych stronach wiodącej europejskiej organizacji Health and Environment Alliance (HEAL) - Alians dla Zdrowia i Środowiska, ukazała się relacja ze zorganizowanej 29.11.2013 r. przez Gminę Lubin i Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA konferencji pt: „Wpływ spalania węgla na zdrowie”.Przedstawiciel HEAL Łukasz Adamkiewicz, uczestnik konferencji, przedstawił wówczas prezentację pt. "Transgraniczne koszty ekonomiczne skutków zdrowotnych wywołanych emisjami z elektrowni węglowych w Europie" w oparciu o raport pt. „NIEPŁACONY RACHUNEK Jak energetyka węglowa niszczy nasze zdrowie”. Pełną wersję raportu (po polsku) można znaleźć pod adresem:

http://www.env-health.org/news/latest-news/article/external-health-cost-of-coal-power

W lubińskiej konferencji, pod honorowym patronatem Ogólnopolskiej Koalicji „Rozwój Tak - Odkrywki Nie”, oprócz mieszkańców regionu legnickiego i przedstawicieli samorządów gmin zagrożonych planami budowy (wraz z dwoma elektrowniami) odkrywkowej kopalni węgla brunatnego na złożu „Legnica”, jako prelegenci, oprócz ww. Łukasza Adamkiewicza, wzięli też udział:

• dr med. Irmgard Emmrich (Niemcy), lekarka pracująca przez wiele lat w szpitalu w Guben: która przedstawiła prezentację "Emisje zanieczyszczeń z elektrowni węgla brunatnego z punktu widzenia lekarza", o wpływie emisji zanieczyszczeń z elektrowni węgla brunatnego na zdrowie z punktu widzenia lekarza,
• dr hab. Leszek Pazderski (Polska), Greenpeace Polska z wykładem zatytułowanym: "Wpływ zdrowotny przyszłej elektrowni „Lubin” na tle innych instalacji spalających węgiel brunatny w Polsce",
• prof. dr hab. inż. Jadwiga Więckowska, Uczelnia Zawodowa Zagłębia Miedziowego w Lubinie, która przedstawiła prezentację "Czy węgiel brunatny może być zastąpiony innym surowcem energetycznym?"

Pani Profesor, reprezentantka miejscowego środowiska naukowego, wystąpiła jako pierwsza i zaprezentowała zaskakujące, ale lojalne wobec środowiska zagłębia miedziowego stanowisko, które można krótko określić - wydobywać i eksploatować o ile jest to ekonomicznie uzasadnione. I to nie tylko miedź i węgiel brunatny, ale także inne występujące w tym regionie surowce.

Można było odnieść wrażenie, że entuzjastycznie wydobywcze stanowisko Pani Profesor bliskie było pionierskim czasom gorączki złota z amerykańskich filmów.

Z tezami prelegentki zdecydowanie nie zgodzili się pozostali paneliści wskazując na tzw. koszty ukryte wydobycia i spalania węgla. I to zarówno dla środowiska jak i zdrowia obywateli. Te ostatnie sięgają już nawet do 10 mld zł rocznie. Spalanie węgla wg cytowanego wyżej raportu HEAL ma rujnujący wpływ na zdrowie ludzi i jest przyczyną bardzo poważnych chorób układu oddechowego, nerwowego i krążenia.

Szczególnie narażone są dzieci (np. na metale ciężkie), także te nienarodzone. Tylko największy w Europie kompleks energetyczny (kopalnia węgla brunatnego i elektrownia) w Bełchatowie jest  przyczyną śmierci ok. 2000 osób rocznie. Dr hab. Leszek Pazderski korzystając z modelu statystycznego udowodnił, że hipotetyczna, nieistniejąca jak na razie, opalana węglem brunatnym elektrownia „Lubin” stałaby się przyczyną śmierci blisko 190 osób roczne. A w całej Polsce już istniejące elektrownie zabijają w skali roku niemal dwa razy więcej ludzi niż ginie w wypadkach komunikacyjnych!!!

Irena Rogowska, Wójt Gminy Lubin, otwierając międzynarodową konferencję przypomniała swój udział w listopadowym szczycie klimatycznym COP19 w Warszawie i podstawową konkluzję jaka wynikła z jego przebiegu. To właśnie powstające w wyniku spalania węgla gazy cieplarniane są obiektywną i potwierdzoną naukowo przyczyną nasilających się zmian klimatycznych powodujących coraz gwałtowniejsze katastrofy, jak np. niedawny super tajfun na Filipinach. Nie ma zatem żadnego uzasadnienia, by nasz kraj, jako jeden z nielicznych w Europie, dalej forsował rozwój energetyki w oparciu o paliwa kopalne mające tak szkodliwy wpływ na zdrowie i środowisko nie tylko lokalnie, ale też globalnie. Postęp technologiczny, praca naukowców, rozwój cywilizacyjny muszą iść w kierunku ograniczenia spalania węgla i maksymalnego wykorzystania odnawianych źródeł energii.

Burmistrz Ścinawy Andrzej Holdenmajer w trakcie ożywionej dyskusji przywołał swoje wieloletnie doświadczenia z innych krajów Europy Zachodniej, gdzie już od dawna stawia się na zieloną energię, która staje się źródłem miejsc pracy i rozwoju lokalnych społeczności. Miasto i gmina, której jest gospodarzem wybrała taki właśnie kierunek rozwoju, który jest realną alternatywą dla planów budowy odkrywki w regionie legnickim.

Dr med. Irmgard Emmrich mająca na co dzień kontakt z  pacjentami zamieszkującymi tereny wokół odkrywki węgla brunatnego Guben, zwróciła uwagę, że odnotowuje się tam olbrzymi wzrost zachorowań na choroby układu oddechowego oraz nerwowego kończące się często depresją a nawet samobójstwami. Pani doktor podkreślała, że wciąż niedocenianym zagrożeniem jest pył zawieszony. Większe cząstki tego pyłu (PM-10)  mogą być usuwane przez odksztuszanie, najniebezpieczniejsze są jednak mniejsze cząstki (PM-2,5), bo docierają do najdalszych części układu oddechowego i krwionośnego powodując tam chroniczne zapalenia i nieodwracalne zmiany. Dr Emmrich apelowała do lekarzy, mediów i samorządowców wzywając ich do publikowania danych o zwiększonej zachorowalności w wyniku wydobycia i spalania węgla. Kończąc stwierdziła, że na lekarzach, władzach centralnych i lokalnych i organizacjach pozarządowych spoczywa ogromna odpowiedzialność w zakresie działań przeciwko powstaniu nowych kopalni i elektrowni węglowych zarówno w Niemczech jak i w Polsce.

W rozmowach z uczestnikami, w trakcie i po konferencji, można było usłyszeć jak wielkie wrażenie zrobiły na nich przedstawione przez prelegentów dane. I jak mit o taniej węglowej energetyce zderza się z rzeczywistością cierpień i chorób ludzi (także zwierząt) i ciągle rosnącymi kosztami leczenia.